reklama
kategoria: Miasto
12 czerwiec 2023

Jedwabne

zdjęcie: Jedwabne / Wojsyl/(CC BY-SA 3.0)/https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/
Wojsyl/(CC BY-SA 3.0)/https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/
Jedwabne oferuje piękne krajobrazy i naturalne atrakcje. Spacerując po urokliwych uliczkach, odkryjesz malownicze zabytki architektury oraz urok starego miasteczka.
REKLAMA

Tego szukamy w Jedwabnem

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Jedwabne, pogoda Jedwabne.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Jedwabnem, tutaj możesz przeczytać kilka słów o jego historii.

Pierwsze informacje o Jedwabnem sięgają roku 1455. Miasteczko to powstało w wyniku akcji osadniczej przeprowadzonej przez księcia mazowieckiego Janusza I Starszego. Osadnictwo rozwijało się na terenie niestałej osady, znanej jako Jedwabne Siedliska, położonej nad rzeczką Wiźnicą, na trasie między Wizną a Kubrą. Inicjatorem powstania wsi był prawdopodobnie podsędek wiski Jan Bylica ze Ślubowa, który podpisywał się jako "Johannes Bylica de Jedwabne subiudex terrestis Visnensis". Dzięki jego staraniom w 1417 r. został zbudowany pierwszy drewniany kościół o nazwie Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, Świętego Jakuba i Wszystkich Świętych, który jest wzmiankowany w dokumentach z 1448 r. Wieś Jedwabne była własnością rodziny Jedwabińskich, jednak po śmierci ostatniego z nich w 1680 r. przeszła w ręce Kraszewskich.

W 1736 r. właścicielem Jedwabnego został stolnik łomżyński Antoni Rostkowski. Dzięki jego staraniom 17 lipca 1736 r. król August III przyznał Jedwabnemu prawa miejskie według magdeburskiego prawa oraz prawo do cotygodniowych targów w niedzielę i pięciu jarmarków rocznie. W tym czasie w Jedwabnem znajdował się drewniany kościół z dwuwieżową fasadą, wybudowany w latach 1737-1738, oraz synagoga z około 1770 r. W 1777 r. nowym właścicielem miasta, za sumę 20 000 złotych, został Stanisław Rembieliński, sekretarz gabinetowy króla Stanisława Augusta, chorąży i poseł ziemi wiskiej. W tym czasie Jedwabne liczyło 51 domów zamieszkałych przez głównie Żydów, w sumie 306 mieszkańców. Pod koniec XVIII wieku w Jedwabnem powstały fabryki sukna. Od 1795 r. miasto znajdowało się pod panowaniem pruskim, a następnie w 1807 r. stało się częścią Księstwa Warszawskiego, które w 1815 r. przekształcono w Królestwo Polskie. Do roku 1841 Jedwabne było własnością Rajmunda Rembielińskiego, a po jego śmierci majątek odziedziczył syn Eugeniusz Rembieliński. W 1851 r. w Jedwabnem działało już 17 warsztatów tkackich zatrudniających 36 robotników. Miasto zajmowało wówczas 11. miejsce pod względem wartości produkcji w Królestwie. W 1862 r. zainstalowano 11 maszyn mechanicznych i 13 ręcznych. Jednak zakłady ucierpiały po powstaniu styczniowym, a w 1866 r. miasto utraciło prawa miejskie. 8 kwietnia 1909 r. majątek jedwabieński został sprzedany Aleksandrze Marcinkowskiej przez Kazimierza Skarżyńskiego. Na początku XX wieku w Jedwabnem funkcjonowały zakłady produkujące wyroby włókiennicze.


Podczas I wojny światowej Jedwabne było miejscem intensywnych walk pozycyjnych, które spowodowały zniszczenie zakładów wyrobów włókienniczych. Na terenie miasta znajduje się niemiecki cmentarz wojskowy w Jedwabnem oraz w Orlikowie, będące świadectwem tych walk.
W maju 1918 r. Helena i Henryk Prusowie stali się właścicielami dóbr w Jedwabnem. Latem 1920 r. powstał tzw. rewkom, w który szczególnie zaangażowali się Żydzi. W 1927 r. Jedwabne odzyskało prawa miejskie. W kwietniu 1936 r. część nieruchomości majątku Jedwabne została przekazana na własność córki i zięcia Heleny Prus, Ireny i Ferdynanda Hartwigów.
Proboszczem Jedwabnego od 1931 do lipca 1940 r. był ks. Ryszard Marian Szumowski. Niestety, został aresztowany przez NKWD i skazany na śmierć w Mińsku w styczniu 1941 r.

2 września 1939 r. wojska niemieckie zajęły miasto Jedwabne. Podczas ich obecności oraz po ich wycofaniu się i przed przybyciem wojsk radzieckich nie odnotowano żadnych incydentów wymierzonych przeciwko Żydom. 27 września, po wkroczeniu Armii Czerwonej, Jedwabne zostało anektowane przez Związek Radziecki. W tym czasie polskie organizacje podziemne rozpoczęły swoją działalność, a partyzancki oddział stacjonujący na uroczysku Kobielne został rozbity przez Rosjan. 22 czerwca 1941 r. Niemcy ponownie zajęli Jedwabne. 10 lipca 1941 r. miasto stało się miejscem mordu, w którym zginęło co najmniej 340 Żydów z inspiracji Niemców przez polskich sprawców. Po wojnie dziesięciu uczestników tej zbrodni zostało aresztowanych i skazanych. W 2001 r. na miejscu tragedii odsłonięto pomnik, który zastąpił wcześniejsze upamiętnienie, zawierające błędne informacje dotyczące sprawców i liczby ofiar. W lipcu 1941 r., bezpośrednio po pogromie, w Jedwabnem powstało getto dla około 100 ocalałych Żydów. Zostało ono zlikwidowane jesienią 1942 roku, a ludność żydowską wywieziono do getta w Łomży.

W 1944 r., w wyniku reformy rolnej, ziemie majątku Jedwabne zostały rozparcelowane, a dworek przejęto na cele kulturalne gminy Jedwabne.

29 września 1948 r. Jedwabne zostało opanowane przez oddział Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) pod dowództwem porucznika Stanisława Franciszka Grabowskiego ps. "Wiarus". Żołnierze NZW przejęli kontrolę nad Urzędem Gminy, a także zarekwirowali księgi podatkowe i korespondencję, a z lokalnej spółdzielni zabezpieczyli towary potrzebne do dalszej walki. Na rynku odbył się wiec, podczas którego porucznik Grabowski wezwał mieszkańców Jedwabnego do konsekwentnego oporu wobec władz komunistycznych.

W 2012 r. obszar o łącznej powierzchni 692,847 ha (miejscowości Kajetanowo, Biczki, Kosaki-Turki) został wyłączony z granic miasta Jedwabne.

Po resztę informacji sięgaj do Twojego Miasta:
Informacje
Pogoda
Dane statystyczne
PRZECZYTAJ JESZCZE
pogoda Jedwabne
17.1°C
wschód słońca: 06:14
zachód słońca: 18:33
reklama

Kalendarz Wydarzeń / Koncertów / Imprez w Jedwabnem